adhar card update आधार कार्डधारकांसाठी भारतीय विशिष्ट ओळख प्राधिकरण (UIDAI) ने एक अत्यंत महत्त्वाचा आणि दिलासादायक निर्णय घेतला आहे. आता ७ ते १७ वर्ष वयोगटातील मुलांसाठी आधार बायोमेट्रिक अपडेट शुल्क पूर्णपणे माफ करण्यात आले आहे.
इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालयाने दिलेल्या माहितीनुसार, ही सवलत १ ऑक्टोबर २०२५ पासून लागू झाली आहे आणि ती पुढील एक वर्षासाठी उपलब्ध असेल. या निर्णयामुळे देशातील सुमारे ६ कोटी मुलांना थेट फायदा होणार आहे.
मंत्रालयाने स्पष्ट केले आहे की, बायोमेट्रिक अपडेट मोफत झाल्यामुळे मुलांना शिक्षण, शिष्यवृत्ती आणि केंद्र सरकारच्या थेट लाभ हस्तांतरण (DBT) योजनांचा लाभ घेणे अतिशय सोपे आणि जलद होईल.
अनिवार्य बायोमेट्रिक अपडेट (MBU) म्हणजे काय?
आधार कार्ड (Aadhaar Card) हे प्रत्येक भारतीय नागरिकासाठी एक महत्त्वाचे ओळखपत्र आहे. लहान मुलांच्या बाबतीत, बायोमेट्रिक माहिती (बोटांचे ठसे आणि डोळ्यांचे स्कॅन) टप्प्याटप्प्याने घेतली जाते, कारण त्यांच्या शारीरिक बदलांमुळे ती वेळोवेळी अपडेट करणे आवश्यक असते.
१. पहिली बायोमेट्रिक नोंदणी (० ते ५ वर्ष) adhar card update
- पाच वर्षांखालील मुलांची आधार नोंदणी करताना त्यांचे फक्त छायाचित्र, नाव, जन्मतारीख, लिंग आणि पत्ता यांसारखी माहिती घेतली जाते.
- या वयात बोटांचे ठसे आणि डोळ्यांच्या बुबुळांचे बायोमेट्रिक्स घेतले जात नाहीत, कारण ती पूर्णपणे विकसित झालेली नसतात.
२. पहिले अनिवार्य अपडेट (MBU-1): वयाच्या ५ व्या वर्षी
- मूल ५ वर्षे पूर्ण झाल्यावर, आधारमध्ये बोटांचे ठसे, डोळ्यांच्या बुबुळांचे स्कॅन आणि नवीन छायाचित्र अपडेट करणे अनिवार्य असते. यालाच ‘पहिले अनिवार्य बायोमेट्रिक अपडेट’ (MBU-1) म्हणतात.
३. दुसरे अनिवार्य अपडेट (MBU-2): वयाच्या १५ व्या वर्षी
- त्यानंतर, मूल १५ वर्षे पूर्ण झाल्यावर पुन्हा एकदा बायोमेट्रिक्स अपडेट करणे आवश्यक असते, ज्याला ‘दुसरा अनिवार्य बायोमेट्रिक अपडेट’ (MBU-2) म्हणतात.
मोफत अपडेटमुळे लाखो पालकांना दिलासा
यापूर्वी, वयाच्या ५ आणि १५ व्या वर्षी केलेले हे अपडेट वगळता, प्रत्येक बायोमेट्रिक अपडेटसाठी १२५ रुपये शुल्क आकारले जात होते. मात्र, नव्या निर्णयामुळे आता ५ ते १७ वर्ष वयोगटातील सर्व मुलांसाठी बायोमेट्रिक अपडेटची प्रक्रिया पूर्णपणे मोफत झाली आहे.
या निर्णयाचा सर्वात मोठा लाभ गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबांना होणार आहे. पालकांना आपल्या मुलांचे आधार अपडेट करण्यासाठी आता कोणतेही शुल्क भरावे लागणार नाही. यामुळे वेळेत अपडेट पूर्ण होऊन मुलांना सरकारी योजना, शाळा प्रवेश, आणि भविष्यातील सर्व आर्थिक लाभांपासून वंचित राहावे लागणार नाही.
लक्षात ठेवा: ही सवलत १ ऑक्टोबर २०२५ पासून एक वर्षासाठी उपलब्ध आहे. आपल्या मुलांचे अपडेट्स त्वरित पूर्ण करून या सुविधेचा लाभ घ्या!
