ladki bahin september महाराष्ट्र शासनाची महत्त्वाकांक्षी ‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण’ योजना पुन्हा एकदा चर्चेचा विषय ठरली आहे. या योजनेचा १५०० रुपयांचा लाभ सातत्याने मिळत राहावा यासाठी शासनाने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे आणि ते म्हणजे eKYC प्रक्रिया पूर्ण करणे अनिवार्य केले आहे. यासोबतच, लाभार्थी महिलांमध्ये सप्टेंबर महिन्याचा हप्ता कधी जमा होणार, याचीही उत्सुकता शिगेला पोहोचली आहे.
eKYC करणे का आहे बंधनकारक?
‘लाडकी बहीण’ योजनेत अधिकाधिक पारदर्शकता यावी आणि केवळ खऱ्या पात्र महिलांनाच या योजनेचा लाभ मिळावा यासाठी शासनाने eKYC (Electronic Know Your Customer) अनिवार्य केले आहे. उपमुख्यमंत्र्यांनी स्पष्ट केले आहे की, चुकीच्या पद्धतीने पैसे वितरीत होऊ नयेत आणि लाभ थेट लाभार्थ्यांच्या खात्यात जमा व्हावा यासाठी ही प्रक्रिया अत्यावश्यक आहे.
eKYC पूर्ण करण्यासाठी दोन महिन्यांची मुदत
सर्व लाभार्थी महिलांना eKYC पूर्ण करण्यासाठी दोन महिन्यांची मुदत देण्यात आली आहे.
- शासन निर्णय (GR): महाराष्ट्र शासनाने १८ सप्टेंबर २०२५ रोजी शासन निर्णय जारी केला.
- अंतिम मुदत: सर्व पात्र लाभार्थ्यांना १८ नोव्हेंबर २०२५ पर्यंत eKYC पूर्ण करणे बंधनकारक आहे.
- परिणाम: जी महिला या मुदतीत eKYC प्रक्रिया पूर्ण करणार नाही, तिचा पुढील महिन्याचा हप्ता थांबवला जाऊ शकतो.
eKYC प्रक्रिया कशी कराल?
लाभार्थी महिला योजनेच्या अधिकृत संकेतस्थळावर (https://ladakibahin.maharashtra.gov.in) जाऊन ही प्रक्रिया पूर्ण करू शकतात. यासाठी आधार कार्ड, रेशन कार्ड आणि उत्पन्नाचा दाखला यांसारखी आवश्यक कागदपत्रे लागतील.
प्रक्रियेतील महत्त्वाचे बदल: कुटुंबाच्या उत्पन्नाची पडताळणी
नव्या नियमांनुसार eKYC प्रक्रियेत एक महत्त्वाचा बदल करण्यात आला आहे. केवळ लाभार्थी महिलेचेच नव्हे, तर कुटुंबातील सदस्यांचेही आधार तपशील द्यावे लागणार आहेत:
- अविवाहित महिलांसाठी: वडिलांचे आधार तपशील.
- विवाहित महिलांसाठी: पतीचे आधार तपशील.
या बदलामुळे कुटुंबाच्या वार्षिक उत्पन्नाची पडताळणी केली जाईल. योजनेनुसार, कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न अडीच लाख रुपयांपेक्षा जास्त नसावे.
सप्टेंबर महिन्याचा हप्ता कधी मिळणार?
ऑगस्ट महिन्याचा हप्ता सप्टेंबरमध्ये मिळाल्यामुळे, लाभार्थी महिला सप्टेंबरच्या हप्त्याची आतुरतेने वाट पाहत आहेत. सद्यस्थितीत सप्टेंबर महिना संपत आला तरी, हप्त्याबाबत कोणतीही अधिकृत घोषणा शासनाकडून करण्यात आलेली नाही.
ऑक्टोबरमध्ये हप्ता मिळण्याची शक्यता
सप्टेंबर महिन्याचा हप्ता ऑक्टोबर महिन्याच्या पहिल्या दोन आठवड्यांत जमा होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. काही माध्यमांनी दिलेल्या वृत्तानुसार, सणासुदीच्या काळात महिलांना दिलासा देण्यासाठी सप्टेंबर आणि ऑक्टोबर या दोन्ही महिन्यांचा हप्ता (एकूण ३००० रुपये) एकत्रितपणे मिळण्याची शक्यता आहे. तथापि, याबद्दल शासनाने कोणतीही अधिकृत माहिती अद्याप दिलेली नाही, त्यामुळे अधिकृत घोषणेची वाट पाहणे महत्त्वाचे आहे.
eKYC आणि हप्त्याचा संबंध
सप्टेंबर आणि ऑक्टोबर महिन्याचा हप्ता मिळण्यासाठी eKYC पूर्ण असणे अनिवार्य नाही. या दोन महिन्यांत सर्व महिलांना त्यांचे हप्ते मिळतील. मात्र, नोव्हेंबर महिन्यापासून केवळ eKYC पूर्ण केलेल्या पात्र महिलांनाच योजनेचा लाभ पुढे चालू राहील. त्यामुळे सर्व लाभार्थी महिलांनी मुदतीत आपली eKYC प्रक्रिया पूर्ण करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
गैरप्रकारांना आळा घालण्यासाठी कडक उपाययोजना
या योजनेत काही गैरप्रकार समोर आले होते. सुमारे ८ हजार सरकारी महिला कर्मचाऱ्यांनी अपात्र असतानाही या योजनेचा लाभ घेतला होता. या महिलांकडून आतापर्यंत घेतलेली अंदाजे १५ कोटी रुपयांची रक्कम वसूल करण्याची प्रक्रिया सुरू आहे. अशा गैरप्रकारांना कायमस्वरूपी आळा घालण्यासाठीच eKYC प्रक्रिया अधिक कडक आणि बंधनकारक करण्यात आली आहे.
या योजनेचा लाभ अखंडितपणे सुरू ठेवण्यासाठी सर्व लाभार्थी महिलांनी १८ नोव्हेंबर २०२५ पर्यंत अधिकृत संकेतस्थळावर जाऊन आपली eKYC प्रक्रिया तातडीने पूर्ण करावी.
