भारतीय शेतकरी बांधवांसाठी एक अत्यंत आनंदाची आणि महत्त्वपूर्ण बातमी! ‘प्रधानमंत्री धन धान्य कृषी योजना’ (PM Dhan Dhanya Krishi Yojana) उद्या, ११ ऑक्टोबर २०२५ पासून देशभरात लागू होणार आहे. केंद्र सरकारने शेतीच्या विकासाला आणि शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नाला नवी दिशा देण्यासाठी ही महत्त्वाकांक्षी योजना आणली आहे.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते दिल्ली येथील पुसा येथील भारतीय कृषी संशोधन परिषदेत (IARI) भव्य समारंभात या योजनेचा शुभारंभ केला जाईल. महाराष्ट्राच्या कृषी मंत्र्यांसह विविध राज्यांचे कृषी मंत्री या ऐतिहासिक क्षणाचे साक्षीदार होणार आहेत.
अर्थसंकल्पात मोठी तरतूद, सहा वर्षांसाठी २४,००० कोटींचा वार्षिक खर्च
pm dhan dhanya yojana केंद्रीय अर्थसंकल्प २०२५-२६ मध्ये या योजनेची घोषणा करण्यात आली होती. शेतीत भरीव गुंतवणूक करण्याच्या उद्देशाने, पुढील सहा वर्षांसाठी (२०२५-२६ पासून) दरवर्षी २४,००० कोटी रुपयांचा प्रचंड खर्च या योजनेवर अपेक्षित आहे.
या योजनेची मुख्य उद्दिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:
- कृषी उत्पादकता वाढवणे: प्रति हेक्टरी उत्पादन वाढवून शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणे.
- पीक विविधीकरण आणि शाश्वत शेती: केवळ पारंपरिक पिकांवर अवलंबून न राहता वेगवेगळ्या पिकांची लागवड करणे आणि पर्यावरणाला पोषक अशा शाश्वत शेती पद्धतींचा अवलंब करणे.
- पायाभूत सुविधांचा विकास: ग्रामपंचायत आणि प्रखंड स्तरावर पिकांच्या काढणीनंतरची साठवणूक क्षमता वाढवणे.
- सिंचन सुविधांमध्ये सुधारणा: शेतीत पाण्याची उपलब्धता वाढवणे.
- सुधारित कर्जपुरवठा: निवडलेल्या १०० जिल्ह्यांमध्ये शेतकऱ्यांसाठी अल्पकालीन आणि दीर्घकालीन कृषी कर्जाची उपलब्धता सुलभ करणे.
महाराष्ट्रातील नऊ जिल्ह्यांचा समावेश, ‘या’ जिल्ह्यांना मिळणार थेट लाभ
pm dhan dhanya yojana देशभरातील १०० जिल्ह्यांची निवड या महत्त्वाकांक्षी योजनेच्या पहिल्या टप्प्यासाठी करण्यात आली आहे. महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी दिलासादायक बाब म्हणजे या १०० जिल्ह्यांमध्ये राज्याच्या नऊ जिल्ह्यांचा समावेश आहे.
महाराष्ट्रातील निवडलेले जिल्हे:
- धुळे
- रायगड
- पालघर
- छत्रपती संभाजीनगर (औरंगाबाद)
- बीड
- नांदेड
- यवतमाळ
- चंद्रपूर
- गडचिरोली
pm dhan dhanya yojana या निवडलेल्या जिल्ह्यातील शेतकरी बांधवांना योजनेचा थेट आणि प्राधान्याने लाभ मिळणार आहे.
योजनेचे थेट फायदे: नैसर्गिक शेतीपासून पशुधनापर्यंत
‘प्रधानमंत्री धन धान्य कृषी योजने’मुळे शेतकऱ्यांचे जीवनमान उंचावण्यास आणि कृषी क्षेत्राला बळकट करण्यास मोठी मदत होईल.
योजनेचे प्रमुख लाभ:
- सुलभ पीक कर्ज: शेतकऱ्यांना आवश्यकतेनुसार वेळेवर आणि सोप्या पद्धतीने पीक कर्जाची उपलब्धता.
- नैसर्गिक शेतीला प्रोत्साहन: विषमुक्त आणि पर्यावरणास पूरक अशा नैसर्गिक शेतीसाठी आवश्यक साधने आणि सुविधा पुरवणे.
- सिंचन व यांत्रिकीकरण: शेतीत आधुनिक तंत्रज्ञान आणण्यासाठी सिंचन व्यवस्था सुधारणे आणि ट्रॅक्टर, औजारे यांसारख्या शेती यांत्रिकीकरणासाठी भरीव सबसिडी उपलब्ध करणे.
- पशुधन आणि मत्स्यपालन: केवळ शेतीच नाही, तर पशुपालन आणि मत्स्यपालन या संलग्न क्षेत्रातील शेतकऱ्यांनाही योजनेचा लाभ मिळणार आहे.
शुभारंभ कार्यक्रमादरम्यान, पंतप्रधान मोदी दलहन (डाळींच्या) पिकांची लागवड करणाऱ्या निवडक शेतकऱ्यांशी संवाद साधणार आहेत. या संवादातून कृषी, पशुपालन आणि मत्स्यपालन क्षेत्रांमध्ये मूल्य-साखळी-आधारित दृष्टिकोन कसा स्थापित करता येईल, यावर लक्ष केंद्रित केले जाईल.
‘प्रधानमंत्री धन धान्य कृषी योजना’ ही खऱ्या अर्थाने शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणारी आणि कृषी क्षेत्राच्या सर्वांगीण विकासाला गती देणारी योजना ठरेल, यात शंका नाही.
