केंद्र सरकारच्या महत्त्वाकांक्षी ‘ॲग्रीस्टॅक’ उपक्रमांतर्गत शेतकऱ्यांना प्रदान केलेला ‘फार्मर आयडी’ (Farmer ID) आता सरकारी योजनांच्या लाभासाठी, विशेषतः नैसर्गिक आपत्तीतील पीक नुकसान अनुदानासाठी, अनिवार्य झाला आहे. तुमच्या आयडीमधील जमीन, मोबाईल नंबर किंवा इतर कोणतीही माहिती चुकीची असल्यास ती दुरुस्त करणे अत्यावश्यक आहे. महत्त्वाची सूचना: आता शेतकऱ्यांसाठी ‘स्वयं-दुरुस्ती’ सुविधा बंद झाली असून, दुरुस्तीसाठी फक्त ‘तलाठी लॉगिन’ हा एकमेव मार्ग उरला आहे.
Agristack farmer id डिजिटल इंडियाच्या युगात, शेती क्षेत्राला आधुनिकतेशी जोडण्याचे मोठे पाऊल केंद्र सरकारने ‘ॲग्रीस्टॅक’ (AgriStack) या उपक्रमाद्वारे उचलले आहे. या उपक्रमाचा आधारस्तंभ म्हणजे प्रत्येक शेतकऱ्याला दिलेला फार्मर आयडी. हा आयडी केवळ एक ओळखपत्र नसून, शेतकऱ्याला मिळणाऱ्या विविध सरकारी योजनांचा (उदा. अतिवृष्टी नुकसान अनुदान, पीक विमा योजना) थेट आणि जलद लाभ पोहोचवण्यासाठी तो एक महत्त्वाचा दुवा ठरला आहे. त्यामुळे, तुमच्या फार्मर आयडीमध्ये नमूद केलेली प्रत्येक माहिती, विशेषतः जमिनीचे तपशील, १००% अचूक असणे काळाची गरज आहे.
फार्मर आयडीमध्ये आढळणाऱ्या सामान्य आणि गंभीर त्रुटी
Agristack farmer id फार्मर आयडी तयार करताना किंवा माहिती भरताना अनेकदा काही गंभीर चुका होतात, ज्याचा फटका शेतकऱ्यांना योजनांचा लाभ घेताना बसतो. यामध्ये प्रामुख्याने खालील समस्यांचा समावेश होतो:
- चुकीची/अधूरी जमीन माहिती: ही सर्वात मोठी आणि गंभीर समस्या आहे. अनेक शेतकऱ्यांनी फार्मर आयडी बनवताना त्यांच्या मालकीचे सर्व गट क्रमांक जोडले नाहीत. उदाहरणार्थ, जर शेतकऱ्याची एकूण जमीन १० एकर असेल, तर आयडीमध्ये केवळ १-२ एकर जमीनच दिसत आहे. यामुळे उर्वरित जमिनीवरील नुकसानीचा लाभ मिळत नाही.
- चुकीचा मोबाईल नंबर/ईमेल आयडी: फार्मर आयडी बनवताना मध्यस्थ व्यक्तींनी अनेकदा स्वतःचा मोबाईल नंबर किंवा ईमेल आयडी नोंदवला आहे. परिणामी, शासकीय योजनांचे महत्त्वाचे संदेश (SMS) आणि पडताळणीसाठी लागणारे ओटीपी (OTP) शेतकऱ्यांपर्यंत न पोहोचता मध्यस्थांकडे जातात.
- ओटीपी आणि तांत्रिक अडचणी: आधार-संलग्न मोबाईल नंबरवर ओटीपी न येणे किंवा इतर तांत्रिक कारणांमुळे फार्मर आयडीची पडताळणी प्रक्रिया पूर्ण न होणे.
मोठी बातमी: शेतकऱ्यांसाठी स्वयं-दुरुस्ती सुविधा आता बंद!
पूर्वी ॲग्रीस्टॅक पोर्टलवर शेतकऱ्यांसाठी एक मोठी सोय उपलब्ध होती. शेतकरी त्यांच्या ‘फार्मर लॉगिन’ (Farmer Login) मधून स्वतःचा मोबाईल नंबर अपडेट करू शकत होते किंवा जमिनीचे तपशील जोडणे/दुरुस्त करणे असे महत्त्वाचे बदल स्वतः करू शकत होते.
परंतु, प्रशासकीय स्तरावरून आता ही ‘स्वयं-दुरुस्ती’ सुविधा तात्काळ प्रभावाने बंद करण्यात आली आहे.
याचा स्पष्ट अर्थ असा की, आता शेतकरी स्वतःच्या लॉगिनमधून कोणत्याही माहितीमध्ये थेट बदल करू शकत नाहीत.
दुरुस्तीचा एकमेव मार्ग: ‘तलाठी लॉगिन’
सध्याच्या परिस्थितीत, फार्मर आयडीमधील माहिती दुरुस्त करण्याची किंवा अद्ययावत करण्याची सर्वस्वी जबाबदारी आणि अधिकार महसूल विभागाकडे, म्हणजेच फक्त तलाठी लॉगिनवर उपलब्ध आहेत.
तुमच्या फार्मर आयडीमध्ये जमीन जोडायची असो, जुने चुकीचे गट क्रमांक काढायचे असोत किंवा मोबाईल नंबर बदलायचा असो, यासाठी आता तुम्हाला थेट महसूल विभागाशी संपर्क साधणे अनिवार्य आहे.
तलाठी स्तरावरून फार्मर आयडी दुरुस्तीची संपूर्ण प्रक्रिया
फार्मर आयडी दुरुस्त करण्यासाठी शेतकऱ्यांनी खालीलप्रमाणे प्रक्रिया पूर्ण करावी लागते:
- मंडळाधिकारी/तलाठी संपर्क: सर्वप्रथम तुमच्या महसूल मंडळाचे मंडळाधिकारी (Circle Officer) किंवा थेट तुमच्या गावाचे तलाठी यांच्याशी संपर्क साधावा.
- विनंती अर्ज/आवश्यक कागदपत्रे: फार्मर आयडीमध्ये कोणती दुरुस्ती करायची आहे (उदा. नवीन गट क्रमांक जोडणे) याची स्पष्ट माहिती द्या. जमिनीचे गट क्रमांक दुरुस्त करण्यासाठी ७/१२ उतारा, ८-अ, आधार कार्ड आणि मोबाईल नंबर आवश्यक असतो.
- तलाठी लॉगिनद्वारे माहिती तपासणी:
- तलाठी त्यांच्या विशेष लॉगिनमध्ये तुमच्या फार्मर आयडीशी जोडलेला आधार क्रमांक टाकून तुमची माहिती तपासतात.
- आधार क्रमांकाद्वारे ॲग्रीस्टॅकवर नोंद असलेली तुमची सर्व माहिती (जुनी जमीन नोंदणी, मोबाईल नंबर, पत्ता) त्यांना दिसते.
- दुरुस्ती प्रक्रिया:
- तलाठी त्यांच्या लॉगिनमध्ये ‘फार्मर रजिस्ट्री’ (Farmer Registry) अंतर्गत ‘फार्मर डिटेल्स अपडेट’ (Farmer Details Update) हा पर्याय निवडतात.
- या पर्यायामध्ये मोबाईल नंबर, ईमेल आयडी अद्ययावत करण्यासोबतच जमिनीच्या नोंदीशी संबंधित महत्त्वाचे पर्याय (जमीन जोडणे/काढणे/दुरुस्त करणे) उपलब्ध असतात.
- शेतकऱ्यांच्या विनंतीनुसार तलाठी आवश्यक बदल करून माहिती ‘अद्ययावत’ (Update) करतात.