मुंबई: खरीप हंगाम २०२५ च्या सुधारित पैसेवारी (पीक उत्पादन अंदाज) जाहीर होण्यास सुरुवात झाली असून, अनेक जिल्ह्यांमधील आकडेवारी ५० पैशांपेक्षा कमी आल्याने शेतकऱ्यांमध्ये समाधानाचे वातावरण आहे. पीक परिस्थितीचा अंदाज घेणारी ही आकडेवारी ५० पैशांपेक्षा कमी असल्यास, संबंधित तालुक्यांना दुष्काळसदृश सवलती लागू होतात, ज्यामुळे शेतकरी बांधवांना मोठा आर्थिक आधार मिळतो.
पैसेवारी म्हणजे काय? शेतीत तिचे महत्त्व
Sudharit Paisewari पैसेवारी म्हणजे शेतीतील पिकांचे उत्पन्न मोजण्याची सरकारी पद्धत, जी १०० पैशांमध्ये व्यक्त केली जाते.
- ५० पैशांपेक्षा कमी पैसेवारी: ही स्थिती गंभीर पीक नुकसान आणि दुष्काळसदृश परिस्थिती दर्शवते. अशा परिस्थितीत शासनाकडून शेतकऱ्यांना मदत जाहीर केली जाते.
- ५० पैशांपेक्षा जास्त पैसेवारी: याचा अर्थ चांगली पीक परिस्थिती आहे.
या आकडेवारीमुळे शासनाला पिकांच्या नुकसानीचा अचूक अंदाज येतो आणि त्यानुसार मदत योजनांची अंमलबजावणी करणे शक्य होते.
२८२ तालुक्यांमध्ये आधीच सवलती लागू
Sudharit Paisewari यावर्षी, विशेषतः जून ते सप्टेंबर २०२५ या काळात झालेल्या अतिवृष्टी आणि पुरामुळे बाधित झालेल्या एकूण २८२ तालुक्यांमध्ये राज्य शासनाने यापूर्वीच दुष्काळी सवलती लागू केल्या आहेत. यामध्ये २५१ तालुक्यांना पूर्णतः आणि ३१ तालुक्यांना अंशतः बाधित म्हणून घोषित करण्यात आले आहे. या सवलतींमध्ये खालील बाबींचा समावेश आहे:
- जमीन महसुलात सूट
- सहकारी कर्जाचे पुनर्गठन (पुनर्रचना)
- शेती कर्जाच्या वसुलीस एका वर्षासाठी स्थगिती
- वीज बिलात माफी
- शालेय आणि महाविद्यालयीन परीक्षा शुल्कातून सूट
- रोजगार हमी योजनेतील कामांच्या निकषांमध्ये शिथिलता
जिल्ह्यानुसार सुधारित पैसेवारीचे चित्र
नजरअंदाज पैसेवारीच्या तुलनेत सुधारित पैसेवारीत अनेक जिल्ह्यांमध्ये मोठे बदल दिसून आले आहेत, ज्यामुळे अनेक शेतकऱ्यांना दिलासा मिळाला आहे:
अकोला जिल्हा: सरासरी ४८ पैसे
अकोला जिल्ह्याची सरासरी सुधारित पैसेवारी ४८ पैसे जाहीर झाली आहे. जिल्ह्यातील अकोला (४९ पैसे), अकोट (४८ पैसे), तेल्हारा (४७ पैसे), बाळापूर, पातूर, मूर्तिजापूर आणि बार्शीटाकळी यासह अनेक तालुक्यांची पैसेवारी ५० पैशांपेक्षा कमी आहे.
बुलढाणा जिल्हा: सरासरी ४९ पैसे
बुलढाणा जिल्ह्याची सरासरी सुधारित पैसेवारी ४९ पैसे इतकी असून, जिल्ह्यातील एकूण १,४२० गावांपैकी तब्बल १,१२२ गावांची पैसेवारी ५० पैशांपेक्षा कमी आहे.
- ५० पैशांपेक्षा कमी पैसेवारी असलेले तालुके: चिखली, देऊळगाव राजा, मेहकर, लोणार, सिंदखेड राजा, मलकापूर, नांदुरा, खामगाव आणि जळगाव जामोद.
- ५० पैशांपेक्षा जास्त पैसेवारी असलेले तालुके: मोताळा (५६ पैसे), शेगाव (५३ पैसे) आणि संग्रामपूर (५७ पैसे).
अमरावती जिल्हा: सरासरी ४९ पैसे
अमरावती जिल्ह्याची नजरअंदाज पैसेवारी सुरुवातीला ५६ पैसे होती, ज्यामुळे शेतकरी असंतुष्ट होते. मात्र, सुधारित आकडेवारीमुळे जिल्हा पातळीवरील सरासरी पैसेवारी आता ४९ पैसे झाली आहे. अमरावती (५३ पैसे), वरूड (५३ पैसे) आणि मोर्शी (५२ पैसे) यांसारख्या तालुक्यांमध्ये बदल झालेले आहेत.