अनेकदा अवकाळी पाऊस किंवा अतिवृष्टीमुळे आपल्या शेतीत तयार झालेल्या पिकांचे मोठे नुकसान होते. धान्याची रास शेतात उघड्यावर पडलेली असताना, अचानक आलेल्या पावसाने शेतकरी बांधवांचे कष्ट वाया जातात. नेमके याच नैसर्गिक आपत्तींपासून शेतकऱ्यांचे पीक सुरक्षित राहावे, यासाठी महाराष्ट्र सरकारने एक अत्यंत महत्त्वाची योजना आणली आहे. ती योजना म्हणजे ‘ताडपत्री अनुदान योजना’ (Tarpaulin Subsidy Scheme).
या योजनेअंतर्गत, शेतकरी बांधवांना ताडपत्री खरेदीवर तब्बल ५०% पर्यंत अनुदान मिळणार आहे. यामुळे कमी खर्चात पिकांचे संरक्षण करणे शक्य होणार आहे
ताडपत्री अनुदान योजनेचे स्वरूप आणि आर्थिक लाभ
Tarpaulin Subsidy Scheme या योजनेची रचना शेतकऱ्यांच्या सोयीसाठी ‘खर्च करा आणि सबसिडी मिळवा’ या तत्त्वावर आधारित आहे.
- किंमत विभागणी: ताडपत्रीच्या एकूण किमतीपैकी ५०% रक्कम शेतकऱ्याला स्वतः भरावी लागेल.
- अनुदान: उर्वरित ५०% रक्कम राज्य सरकार थेट अनुदान म्हणून देईल.
- वितरण: ही अनुदानाची रक्कम थेट तुमच्या आधार-संलग्न बँक खात्यात (Aadhaar-linked Bank Account) जमा केली जाईल, ज्यामुळे प्रक्रियेत पूर्ण पारदर्शकता राहते.
योजनेसाठी आवश्यक पात्रता आणि महत्त्वाच्या अटी
Tarpaulin Subsidy Scheme प्रत्येक गरजू आणि पात्र शेतकऱ्याला या योजनेचा लाभ मिळावा यासाठी काही मूलभूत अटी निश्चित करण्यात आल्या आहेत:
- फार्मर आयडी (Farmer ID) अनिवार्यता: अर्जदार शेतकऱ्याकडे वैध फार्मर आयडी (Farmer ID) क्रमांक असणे बंधनकारक आहे.
- लाभाची पुनरावृत्ती नाही: ज्या शेतकऱ्यांनी यापूर्वी एकदा या योजनेचा लाभ घेतला आहे, त्यांना पुन्हा याच लाभासाठी अर्ज करता येणार नाही.
- अधिकृत खरेदी: ताडपत्रीची खरेदी केवळ शासनाने मान्यता दिलेल्या अधिकृत विक्रेत्यांकडूनच करणे आवश्यक आहे.
- GST पक्के बिल: खरेदीची पुष्टी करण्यासाठी GST क्रमांकाचा स्पष्ट उल्लेख असलेले पक्के बिल अर्ज करताना सादर करावे लागेल. (कच्चे बिल स्वीकारले जाणार नाही.)
ताडपत्री अनुदानासाठी अर्ज प्रक्रिया (ऑफलाइन पद्धत)
ही योजना सध्या ऑफलाइन पद्धतीने राबवली जात आहे. ऑनलाईन अर्ज करण्याची सुविधा उपलब्ध नाही.
- अर्ज मिळवा: तुमच्या परिसरातील पंचायत समिती कार्यालय किंवा तालुका कृषी अधिकारी (TAO) कार्यालयात जा.
- नमुना अर्ज: तेथून ‘ताडपत्री अनुदान योजने’चा अधिकृत अर्ज नमुना (Application Form) प्राप्त करा.
- अर्ज सादर करा: संपूर्ण आणि अचूक माहिती भरलेला अर्ज सर्व आवश्यक कागदपत्रांसह पुन्हा तालुका कृषी अधिकारी कार्यालयात जमा करा.
अर्ज करताना जोडावी लागणारी आवश्यक कागदपत्रे
अनुदानाची प्रक्रिया जलद आणि सुरळीत व्हावी यासाठी खालील कागदपत्रे अर्जासोबत जोडणे अनिवार्य आहे:
- शेतकऱ्याचे आधार कार्ड (स्वयं-साक्षांकित प्रत).
- 7/12 उतारा आणि 8 अ उतारा (जमिनीच्या मालकीचा पुरावा).
- फार्मर आयडी क्रमांक (Farmer ID No.).
- जातीचा दाखला (अनुसूचित जाती/जमातीतील अर्जदारांसाठी आवश्यक).
- दिव्यांग प्रमाणपत्र (अर्जदार दिव्यांग असल्यास).
- GST सह असलेले ताडपत्री खरेदीचे पक्के बिल (सर्वात महत्त्वाचे कागदपत्र).
- काही जिल्ह्यांमध्ये उत्पन्नाचा दाखला (Income Certificate) देखील मागितला जाऊ शकतो.
अनुदान मिळण्याची अपेक्षित वेळ
सर्व कागदपत्रे योग्य असल्यास आणि अर्ज मंजूर झाल्यावर, साधारणपणे एक महिन्याच्या आत अनुदानाची ५०% रक्कम थेट शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा केली जाते.